Vaccinaties en afweerstoornissen

Via het Rijksvaccinatieprogramma ontvangt elke inwoner van Nederland vaccinaties om beschermd te zijn tegen infectieziekten. Als je een afweerstoornis hebt, loop je risico op meer infectieziekten. Een vaccinatie beschermt.
Header illustratie

Als je een afweerstoornis hebt, kan een infectieziekte ernstiger verlopen dan bij iemand die gezond is. Daarom kunnen extra vaccinaties aangeraden worden. We spreken over een afweerstoornis bij mensen:

  • waarvan de milt (gedeeltelijk) is verwijderd; zij kunnen in aanmerking komen voor de griepvaccinatie, meningokokken ACWY, meningokokken B, HIB en pneumokokkenvaccinatie;
  • die HIV hebben;
  • die behandeld worden met chemotherapie;
  • die medicijnen gebruiken die de afweer onderdrukken, zoals na een transplantatie of bij een auto-immuunziekte (reuma, ziekte van Crohn).

Afhankelijk van je persoonlijke situatie kunnen verschillende vaccins zinvol zijn voor je. Denk hierbij aan vaccinaties tegen: griep, pneumokokken, gordelroos, COVID19, meningokokken ACWY, meningokokken B.

Daarnaast kunnen we checken of je beschermd bent tegen waterpokken, mazelen, en of je nog iets nodig hebt voor toekomstige reizen.

Sommige vaccins mogen alleen voorafgaand aan de start met afweerremmers gegeven worden. Het gaat om levende vaccins, zoals die tegen mazelen, waterpokken en gele koorts. Vraag je arts of dit voor jou van toepassing is.

Als je een afweerstoornis hebt, krijg je een uitnodiging van je huisarts voor de griepprik. Heb je geen uitnodiging gehad? Neem dan contact op met je huisarts of je specialist.

Meer over Griep >>>

Pneumokokken kunnen longonsteking veroorzaken. Als je afweer verstoord is, heb je een hoger risico op een ernstige longontsteking. Daarom adviseert het RIVM om je te laten vaccineren. Voor mensen met een afweerstoornis is een speciaal vaccinatieprogramma beschikbaar, dat anders is dan de vaccinatie voor oudere volwassenen. Je krijgt dan namelijk eerst een krachtiger vaccin, Prevenar13, en daarna het gewone vaccin, Pneumovax23. Er moeten tenminste 2 maanden tussen zitten. Prevenar13 wordt sinds 2021 volledig vergoed door je zorgverzekering. Pneumovax23 wordt deels vergoed. Dit vaccin kun je vervolgens elke 5 jaar herhalen voor een optimale bescherming. Vraag je specialist of je GGD om deze vaccinaties.  

Meer over Pneumokokken >>>

Als je een afweerstoornis hebt, heb je vaak een verhoogd risico op gordelroos. Met name als je ouder bent dan 50 jaar is dit risico verhoogd. Mensen met (bloed)kanker, HIV en transplantaties krijgen de vaccinatieserie vergoed door de basiszorgverzekering. Mensen met een afweerstoornis door een andere oorzaak krijgen dit nog niet, zij moeten dit zelf betalen. Het vaccin kan gegeven worden vanaf de leeftijd van 18 jaar. Vraag je specialist of de GGD om advies.  

Meer over Gordelroos >>>

Als je een afweerstoornis hebt, kan een corona-infectie ernstiger verlopen dan bij je leeftijdsgenoten. Daarom is het extra belangrijk om je te laten vaccineren. Helaas werken de vaccins niet optimaal als je afweersysteem onderdrukt wordt. Je komt in aanmerking voor een 3e vaccinatie met een mRNA-vaccin. Kijk op de website van je GGD voor de mogelijkheden.

In Nederland krijgt ongeveer 95% van de kinderen waterpokken. Op volwassen leeftijd heeft bijna iedereen de ziekte doorgemaakt, waardoor je nooit meer waterpokken kunt krijgen. Dat is maar goed ook, want je kunt flink ziek worden van de waterpokken als je volwassen bent. En als je een afweerstoornis hebt nog meer.

Daarom is het belangrijk om te checken of je waterpokken hebt gehad als kind. Vraag je ouders ernaar, of doe een bloedtest bij de huisarts. Als je geen antistoffen hebt, dan ben je erg kwetsbaar. Overleg met je specialist of met je GGD wat te doen. Bij de meeste afweerstoornissen is het helaas niet mogelijk om te vaccineren. Je kunt maatregelen nemen om besmetting te voorkomen, of je afweerremmende medicijnen tijdelijk stoppen om gevaccineerd te worden.

Meer over Waterpokken >>>

Kinderen worden via het Rijksvaccinatieprogramma gevaccineerd tegen verschillende typen meningokokken, namelijk ACWY. De vaccinatie tegen Meningokokken B zit er echter niet bij, maar kan ook een hersenvliesontsteking geven of een bloedvergiftiging.

Mensen met een miltprobleem, een cochleair implantaat of liquorlekkage hebben een verhoogd risico op meningokokkkenziekte. Als je nog niet gevaccineerd bent tegen meningokokken ACWY en B, dan kun je je arts of je GGD om advies vragen

Meer over Meningokokken ACWY >>>

HIB staat voor Haemophilus influenzae type B, een bacterie die sommige mensen bij zich dragen. Deze bacterie kan, net als meningokokken, een bloedvergiftiging of hersenvliesontsteking veroorzaken. Hib-vaccinatie wordt aan alle kinderen in Nederland aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma.  Mensen met een miltprobleem, een cochleair implantaat of liquorlekkage hebben een  verhoogd risico op infectie met HIB. Als je nog niet gevaccineerd bent hiertegen, dan kun je je arts of je GGD om advies vragen

Meer informatie over HIB >>>

Kijk in de tarievenlijst bij de GGD van jouw keuze wat de vaccinaties op maat kosten.