LET OP:
- Het vaccin voor zwangeren en 60+ is bij enkele GGD'en verkrijgbaar. Kijk in de tarieflijsten van jouw GGD of deze in het assortiment zit.
- De prik voor baby’s wordt vanaf september 2025 door de Jeugdgezondheidszorg gegeven.
Wat is het RS-virus?
Het RS-virus (RSV) geeft een verkoudheid en kan vóórkomen bij alle kinderen en volwassenen. Het is het meest voorkomende verkoudheidsvirus bij kinderen. 40% van alle kinderen krijgt een RSV-infectie vóór dat ze 1 jaar oud zijn. Zij kunnen hier wat benauwd van worden. Ongeveer 1% van de zuigelingen worden zó benauwd, dat een ziekenhuisopname nodig is. Dit komt vooral voor bij kinderen tussen 1 en 3 maanden. Zij krijgen dan zuurstof toegediend in het ziekenhuis. Kinderen knappen vrijwel altijd weer op van de infectie.
In welk seizoen komt RS-virus voor?
RSV komt voor in de herfst en de winter, van september tot en met maart. Tijdens de corona-epidemie was dit ritme verstoord. In de winter van 2023 en 2024 is de epidemie wat vroeger opgekomen dan gebruikelijk, de piek kwam al in december.
RSV bij ouderen
Een RSV-infectie verloopt meestal mild bij ouderen maar kan ook een ernstige infectie veroorzaken zoals een longontsteking.
Jaarlijks worden ongeveer 2900 mensen van >65 jaar in Nederland opgenomen wegens een RSV-infectie. Ouderen met chronische luchtwegaandoeningen, chronisch hartfalen, chronische nierziekte, diabetes, morbide obesitas (BMI >40) of een afweerstoornis lopen een hoger risico om ernstig ziek te worden van RSV.
Het risico op opname is het grootst voor volwassenen met COPD en hartfalen. De kans op overlijden door een RSV-infectie ligt bij ouderen op ongeveer 8%.
Vaccinatie beschermt 70-80% tegen ziekenhuisopname en deze bescherming houdt waarschijnlijk twee tot drie jaar aan.
Wie komen in aanmerking voor de vaccinatie:
- Personen ouder dan 75 jaar
- Personen tussen 60-75 jaar met één of meer aandoeningen: chronische luchtwegaandoeningen, chronisch hartfalen, chronische nierziekte, diabetes, morbide obesitas (BMI >40) of afweerstoornis.
- Personen tussen 60-75 jaar die wonen in een instelling voor langdurige zorg.
Je kunt je huisarts of de GGD vragen om de vaccinatie.
Zie ook: Advies RSV-vaccinatie voor ouderen | Advies | Gezondheidsraad
Vaccinatie RS-virus tijdens de zwangerschap
Er bestaat een vaccinatie voor zwangere vrouwen, Abrysvo. Door dit vaccin tegen RS-virus maakt de vrouw antistoffen aan, die aan het kind worden doorgegeven. Het kind wordt hierdoor tot de leeftijd van 6 maanden beschermd. Het vaccin moet gegeven worden tussen de 24e en de 36e week van de zwangerschap. Meestal wordt het vaccin vanaf de 30e of 32e week van de zwangerschap gegeven. Het vaccin geeft dan de beste bescherming.
Het is een eiwitvaccin. Het vaccin bevat geen levend virus. Een vaccinatie van de moeder voorkomt ongeveer de helft van de RSV-infecties bij de zuigelingen. Als een kind dan toch nog een RSV-infectie krijgt, verloopt de ziekte vaak minder ernstig. Vaccinatie in de zwangerschap is niet zinvol als het kind naar verwachting ná het RSV-seizoen geboren wordt .
Omdat vanaf september 2025 baby`s zelf een prik krijgen tegen het RS-virus is het vaccineren van de zwangere vrijwel nooit meer nodig.
Vaccinatie van het kind
De Jeugdgezondheidszorg is in september 2025 begonnen om alle pasgeborenen een prik te geven met een nieuw middel, nirsevimab. Het zijn kant-en-klare antistoffen tegen RSV. Het afweersysteem van het kind hoeft zelf dus geen antistoffen te maken. De prik moet vóór of tijdens het RSV-seizoen gegeven worden. Het voorkomt ongeveer driekwart van de ziekenhuis opnames door RSV.
Baby’s geboren vanaf oktober tot en met maart krijgen de prik binnen 2 weken na de geboorte.
Baby’s geboren vanaf april tot en met september krijgen de prik in september of oktober.
Kinderen met een medische aandoening, waardoor zij een hoog risico hebben om ernstig ziek te worden van RSV, krijgen van de kinderarts één of meerdere prikken tegen RSV. Dit betreft een ander middel dan nirsevimab en is alleen via de kinderarts verkrijgbaar.
Zie ook: Prik tegen RS-virus | Rijksvaccinatieprogramma.nl
Afspraak maken vaccin RS-virus
- Het vaccin voor zwangeren en 60+ is bij enkele GGD'en verkrijgbaar. Kijk in de tarieflijsten van jouw GGD of deze in het assortiment zit.
- De prik voor baby’s wordt vanaf september 2025 door de Jeugdgezondheidszorg gegeven.
Meer weten?
RSV wordt overgedragen door druppels die vrijkomen bij bijvoorbeeld hoesten en niezen. Het advies aan ouders is om hun pasgeboren kindje niet bij verkouden mensen te laten zijn, als dit niet nodig is. Aan verkouden gezinsleden wordt geadviseerd om niet bij de baby te hoesten of niezen. Hoest of nies in de elleboog. Na het hoesten, niezen of het snuiten van de neus moeten de handen gewassen worden met zeep. Overweeg een mondkapje te gebruiken als afstand houden niet mogelijk is.